صنعت خدمات پس از فروش خودرو شامل تمام فعالیت‌ها و خدماتی است که پس از خرید یک خودرو انجام می‌شود. این خدمات شامل تعمیر و نگهداری، نصب قطعات و لوازم جانبی، بازاریابی و فروش، و حتی بازیافت خودرو است. این صنعت یک بازار بزرگ و پرسود است که در سال ۲۰۲۱ ارزش حدود ۴۰۶ میلیارد دلار داشته و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ به ۵۵۱ میلیارد دلار برسد1.
اما این صنعت همچنان در حال تغییر و تحول است. چندین روند مؤثر در حال شکل‌گیری است که آینده این صنعت را تحت تأثیر قرار می‌دهند. برخی از این روندها عبارتند از2:
- انتقال به فضای آنلاین: با گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات، مشتریان همچنان تمایل دارند که خرید، نصب، و تعمیر قطعات خودرو را به صورت آنلاین انجام دهند. این باعث می‌شود که بازارهای الکترونیک، پلتفرم‌های دیجیتال، و حتی شبکه‌های اجتماعی نقش بزرگتری در صنعت پس از فروش خودرو داشته باشند.
- افزایش الکتریفای شدن: با رشد بازار خودروهای الکتریکی، نیاز به تعمیر و نگهداری آن‌ها نیز بالاتر می‌رود. قطعات الکترونیک و باتری‌های خودروهای الکتریکی دارای عمر کوتاه‌تر و هزینه بالاتر هستند. بنابراین، صنعت پس از فروش خودرو باید به این تغییرات سازگار شده و خدمات مناسب را برای خودروهای الکتریکی ارائه دهد.
- دیجیتال سازی سفر مشتری: با استفاده از داده‌های جمع‌آوری شده از سامانه‌های هوشمند خودرو، صنعت پس از فروش خودرو می‌تواند تجربه بهتری را برای مشتریان خود ایجاد کند. این شامل ارائه خدمات سفارشی، پیش‌بینی نیازهای تعمیر، و ارتباط مستقیم با مشتریان است. این روند باعث می‌شود که رقابت بین تولیدکنندگان خودرو، توزیع‌کنندگان قطعات، و کارگاه‌های تعمیر بالاتر شود.
- تغییر سلیقه مشتریان: با توجه به روند جهانی شدن و تنوع‌گرایی، مشتریان همچنان به دنبال خودروهایی هستند که مناسب سبک زندگی و نیازهای آن‌ها باشند. این باعث می‌شود که خودروهای با اندازه، شکل، و قابلیت‌های مختلف مورد تقاضا قرار گیرند. برای مثال، خودروهای شاسی‌بلند (SUV) و زیرکامپکت (sub-compact) در سال‌های اخیر بسیار محبوب شده‌اند. صنعت پس از فروش خودرو باید به این تغییرات پاسخ دهد و قطعات و لوازم جانبی مناسب را برای این خودروها تولید و عرضه کند.
- پیدایش محصولات و خدمات جدید: با شیوع بیماری کووید-۱۹، صنعت پس از فروش خودرو نیز تحت تأثیر قرار گرفت. از یک طرف، مصرف خودرو کاهش یافت و درآمد صنعت پس از فروش خودرو رنج برد. از طرف دیگر، صنعت پس از فروش خودرو سعی کرد که با ابتکارات جدید به این شرایط سخت پاسخ دهد. برخی از این ابتکارات عبارتند از: خدمات تحویل درب منزل، خدمات تعمیر بدون تماس، استفاده از فناوری‌های همکاری از راه دور، و حتی تولید ماسک‌های حفاظتی با استفاده از قطعات خودرو.
این روندها نشان می‌دهند که صنعت پس از فروش خودرو در حال رشد و تحول است. بازیگران صنعت پس از فروش خودرو باید به این روندها آگاه باشند و استراتژی‌های مناسب را برای حفظ و گسترش بازار خود طراحی کنند. در غیر این صورت، ممکن است با رقابت سخت و کاهش سود روبرو شوند.
در ادامه مقاله، من می‌خواهیم به بررسی تأثیر روندهای صنعت پس از فروش خودرو بر بازار و رقابت خودروسازان بپردازیم. همانطور که گفته شد، این روندها باعث می‌شوند که صنعت پس از فروش خودرو در حال تغییر و تحول باشد. این تغییرات ممکن است فرصت‌ها و چالش‌هایی را برای خودروسازان به همراه داشته باشند. برخی از این فرصت‌ها و چالش‌ها عبارتند از:
- افزایش سودآوری: صنعت پس از فروش خودرو یک بازار پرسود است که درآمد بالاتری نسبت به فروش خودرو دارد. خودروسازان می‌توانند با استفاده از روندهای جدید، سودآوری خود را افزایش دهند. برای مثال، خودروسازان می‌توانند با ارائه خدمات آنلاین، قطعات الکترونیک و باتری، و خدمات سفارشی، بازار پس از فروش خودرو را گسترش دهند.
- افزایش وفاداری مشتریان: صنعت پس از فروش خودرو یک عامل مؤثر در رضایت و وفاداری مشتریان است. خودروسازان می‌توانند با استفاده از روندهای جدید، تجربه بهتری را برای مشتریان خود ایجاد کنند. برای مثال، خودروسازان می‌توانند با استفاده از داده‌های هوشمند، نیازهای تعمیر مشتریان را پیش‌بینی کرده و خدمات مناسب را در زمان مناسب ارائه دهند.
- افزایش تمایز رقابتی: صنعت پس از فروش خودرو یک عامل مؤثر در تمایز رقابتی خودروسازان است. خودروسازان می‌توانند با استفاده از روندهای جدید، نقطه قوت و تفاوت خود را نسبت به رقبای خود نشان دهند. برای مثال، خودروسازان می‌توانند با تولید قطعات و لوازم جانبی مناسب برای سلیقه و نیاز مشتریان، بازار هدف خود را جذب کنند.
- افزایش همکاری صنعتی: صنعت پس از فروش خودرو یک عامل مؤثر در همکاری صنعتی است. خودروسازان می‌توانند با استفاده از روندهای جدید، شبکه‌های همکاری و شراکت با سایر بازیگران صنعتی را ایجاد و تقویت کنند. برای مثال، خودروسازان می‌توانند با همکاری با بازارهای الکترونیک، پلتفرم‌های دیجیتال، و شبکه‌های اجتماعی، دسترسی و توزیع خود را بهبود بخشند.
به عنوان نتیجه، می‌توان گفت که روندهای صنعت پس از فروش خودرو فرصت‌ها و چالش‌های زیادی را برای خودروسازان به وجود آورده‌اند. خودروسازان باید با تحلیل و بررسی این روندها، استراتژی‌های مناسب را برای بهره‌برداری از فرصت‌ها و مقابله با چالش‌ها طراحی و پیاده‌سازی کنند. در غیر این صورت، ممکن است با رقابت سخت و کاهش سود روبرو شوند.